HISTORIA MISTRZOSTW POLSKI W KULTURYSTYCE

25-26.07.1970 r.
Sopockie zawody w wieloboju kulturystycznym w roku 1970 odbyły się po raz jedenasty, a po raz pierwszy w obsadzie międzynarodowej, jednocześnie było to mistrzostwa Polski. Miały więc rangę nieoficjalnych mistrzostw ówczesnych krajów socjalistycznych i Polski. Oprócz 24 najlepszych polskich zawodników wyłonionych w drodze eliminacji spośród ok.130 uczestników V Ogólnopolskiego Zlotu „Warszawa 70”, wzięły udział reprezentacje Czechosłowacji i Węgier, a także indywidualni przedstawiciele NRD i Litwy.

Tak jak w minionych latach, mistrzostwa odbyły się na gościnnych kortach Sopockiego Klubu Tenisowego - najstarszym i najbardziej prestiżowym kurorcie polskiego wybrzeża. Tłumy szturmowały kasy, chcąc zobaczyć ładnie zbudowanych atletów, którzy imponowali siłą, sprawnością fizyczną i wspaniałą muskulaturą. Był upał i zapełnione publicznością trybuny.

Nad organizacją imprezy czuwał skutecznie przewodniczący komitetu organizacyjnego zawodów - Aleksander Jentczak z Gdańska, a komisji sędziowskiej sprawnie przewodniczył Jerzy Gorzkowski z Radomia.

Zawody – zwyczajowo - otworzył twórca polskiej kulturystyki - Stanisław Zakrzewski. Było to, niestety, Jego ostatnie publiczne wystąpienie. Pogarszający się stan zdrowia Pana Stanisława, nie pozwolił mu na dalszą aktywność społeczną.

Seniorzy ( powyżej 21 lat) przystąpili do rywalizacji w wyciskaniu sztangi w leżeniu, prezentowaniu postawy (umięśnienie i proporcje budowy ciała) i w pozowaniu. W porównaniu do lat poprzednich zrezygnowano z przysiadów ze sztangą.
Juniorzy rywalizowali w wyciskaniu sztangi leżąc, trójskoku z miejsca, (odbicia obunóż, prezentacji postawy i pozowaniu.

Seniorzy
W kategorii seniorów do 173 cm wzrostu, dzięki bardzo dobremu pozowaniu, wygrał wielokrotny mistrz Czechosłowacji - Bohumił Divilek. II miejsce zajął Henryk Szczepański (Poznań), debiutujący wśród seniorów - wyprzedzając czyniącego postępy Wiesława Wnęka (Kraków). Dobrze zaprezentował się też Jerzy Dzitkowski (Warszawa), który po ładnym pozowaniu zajął IV m.

W kategorii powyżej 173 cm wzrostu zwyciężył Jan Włodarek wyprzedzając Stanisława Ptaszyńskiego (obaj z Warszawy). III miejsce zajął faworyt tej kategorii Istvan Bitter mistrz Węgier, który mając bardzo dobre warunki fizyczne i ładną sylwetkę (wzrost 185 cm, waga 95 kg, obwód klatki piersiowej – 128 cm, obwód bicepsa 46 cm) zaprzepaścił swoje szansę nieudanym układem pozowania i słabym wynikiem w wyciskaniu szt. leżąc. Tuż za nim byli pozostali finaliści: Bronisław Wagner (Wrocław) oraz Leopold Dzitkowski (Piotrków Tryb.) - zawodnik wyróżniający się harmonijną budową i estetycznym pozowaniem.

Juniorzy
Zawodnicy startujący w kategorii do 173 cm prezentowali wyrównany dobry średni poziom. Tytuł mistrzowski zdobył Roman Józefiak, (Warszawa). Wyróżniał się sprawnością fizyczną, która ułatwiła mu w następnych latach zrobienie kariery akrobaty cyrkowego. Pozostali finaliści też rokowali osiągnięcia na przyszłość. II miejsce zajął Grzegorz Zieliński (Gdańsk), III miejsce zaś - Andrzej Prędkiewicz (Łódź).

W kategorii powyżej 173 cm. wzrostu bezkonkurencyjnym był 19-letni mistrz Czechosłowacji - Milos Sznajd. Najlepszy z Polaków - Stanisław Lis (Kraków) zajął II miejsce o 17, 5 pkt. za Czechem. Poziom pozostałych młodych zawodników wskazywał, że będą musieli jeszcze kilka lat intensywnie ćwiczyć, aby znaleźć się w czołówce krajowej.

Ze wszystkich uczestników zawodów najbardziej umięśnionym i najlepiej pozującym był reprezentant Czechosłowacji Bohumil Divilek. Jego pozowanie zostało ocenione najwyżej – wszyscy sędziowie dali po 20 punktów. Z polskich zawodników w konkurencjach estetycznych najwyższe oceny otrzymali: Henryk Szczepański, Wiesław Wnęk i Stanisław Lis.

W wyciskaniu sztangi leżąc najlepsze wyniki uzyskali: Jan Włodarek (przy wadze ciała – 88 kg wycisnął 175 kg) oraz Czech Milos Sznajd (ważąc 84 kg) wycisnął 160 kg. Pozostali finaliści wycisnęli obciążenie w przedziale 120 - 140 kg. W trójskoku najdalej skoczył Roman Józefiak – 8, 8 metra.

Tradycyjnie najlepsi zawodnicy dali pokaz ćwiczeń siłowych i pozowania za, co zostali nagrodzeni przez publiczność gromkimi brawami.
Zespół kulturystów z Warszawy, składający się z zawodników: „Syrenki” i „Błyskawicy”, pomimo osłabienia brakiem kontuzjowanych: Andrzeja Laskowskiego i Sławomira Filipowicza oraz absencji braci Krydzińskich, którzy wspinali się po drabinie kariery artystycznej we wrocławskim Teatrze Pantomimy – zajął I miejsce w klasyfikacji zespołów krajowych, wyprzedzając kulturystów Krakowa. Duża w tym zasługa instruktora i dziennikarza Henryka Jasiaka, pod kierunkiem, którego w różnych okresach ćwiczyli najlepsi warszawscy kulturyści.

W nagrodę za ten sukces, kulturyści Warszawy wzięli udział w prestiżowych międzynarodowych zawodach w Kownie na Litwie.
W rewanżu za sopockie zawody nasi atleci zmierzyli się w dniach 19-20.12.1970 r., z najlepszymi zawodnikami ZSRR, Czechosłowacji i Węgier. Ciekawostką tych zawodów było to, że oprócz oceny pozowania i postawy, wyciskania sztangi leżąc i przysiadów ze sztangą, wszyscy jej uczestniczy rywalizowali też w podciąganiu na drążku do karku.

Przed ponad 5 tysięczną widownią w kategorii juniorów wyższych wygrał Sławomir Filipowicz. Wśród seniorów wyższych Jan Włodarek był II, nieznacznie za Wladimirem Dubininem, wielokrotnym mistrzem ZSRR, a później długoletnim prezesem rosyjskich kulturystów. Krzysztof Polubiec zajął IX m., a w kategorii seniorów niższych Antoni Wojewoda - V m., Stanisław Kowalski – VI m. Wszyscy polscy zawodnicy byli reprezentantami ośrodka „Błyskawica” Warszawa. Wyniki tych zawodowo jeden z wielu sukcesów polskiej kulturystyki, o którym pamiętają już chyba tylko sami zawodnicy.

Podsumowując XI sopockie zawody można stwierdzić, ze ich wysoki poziom organizacyjny i sportowy oraz ustalenia obrad działaczy reprezentacji uczestniczących w tej imprezie skłaniały do przypuszczenia, że od 1971 roku Sopot stanie się Mekką kulturystów Europy Środkowej. Nikt sobie nie wyobrażał, że mistrzowska kulturystyka nie wróci już do „perły” polskiego Bałtyku i że przez następne lata nasza kulturystyka będzie w zapaści i chaosie organizacyjnym.
Trudno też było przypuszczać, że nasi dotychczasowi „uczniowie” - działacze i kulturyści z ościennych państw - znacznie nas wyprzedzą. Zostały u nich powołane federacje narodowe, a ich zawodnicy, w tym uczestniczy sopockich zawodów: Juraj .Pipasik, Bohumił Divilek, Milos Sznajdr i Istwan Bitter, zdobywali medale na amatorskich mistrzostwach Europy i liczyli się przez lata w światowej kulturystyce.
Nam na to trzeba było czekać wiele lat, stopniowo pokonując piętrzące się trudności powstałe głównie w wyniku błędów popełnionych w latach 1971 - 75 przez ówczesnych działaczy kulturystyki.
Autor: Jan I.Włodarek, Grudzień 2001 r.
Zob. artykuł "Sopockie refleksje 1960 -1970", w dz. "Jan Włodarek".
Rej. 157/ jw.-27 / 2010.10.24