Według opisu na okładce i słów autora jest to podręcznik dla tych. którzy przymierzają się do modelowania własnego ciała lub dla tych, którzy to ćwiczą nawet od kilku miesięcy. Jedynym podziałem tej grupy jest płeć, można wiec rozumieć, że jest to podręcznik dla każdego bez względu na wiek i stan zdrowia. Nawet dla tych, którzy chcą przedłużyć swoją młodość .
Na tego typu publikację, mającą na celu naukę podstaw uprawiania rekreacyjnej kulturystyki, czekała zapewne młodzież jak i starsi wiekiem.
Rekreacyjnie uprawiana masowa kulturystyka jest wyrazem nie tylko mody. Od lat zaczynamy rozumieć, czym dla zdrowia człowieka jest ruch. Można się wiec spodziewać, że książka M. Prandoty, dość cienkiej grubości, ale o rzucającym się w oczy tytule, jest jak najbardziej na czasie i, może chociaż w części, być przydatna dla tego, kto w księgarni zdecyduje się zapłacić za nią ok. 40 zł.

Na początku poradnika autor pisze: „Kulturystyka jest jedyną dyscypliną sportową, która pozwala wyćwiczyć organizm wszechstronnie…” Nie jest to zgodne z prawdą, ale te słowa już sygnalizują, ze poradnik, chociaż w części, odnosi się do dyscypliny sportowej uprawianej wyczynowo, a nie w pełni do rekreacji fizycznej. I to potwierdza się na wielu stronach tego poradnika.

Nawet, jeśli nie było to zamiarem autora, to trudno usprawiedliwić go, że w poradniku kierowanym do początkującego nie ma rozdziału z opisem właściwości anatomiczno - fizjologicznych człowieka w różnym okresie życia: dojrzewania, wieku średnim i w takim, w „którym staramy się zatrzymać naszą sprawność fizyczną”. Nie ma też plansz, które obrazowałyby budowę szkieletu człowieka i jego aparat mięśniowy. Jest to bardzo ważne, gdyż bez dobrej znajomości położenia poszczególnych mięśni i budowy szkieletu, trudno będzie młodemu czytelnikowi zrozumieć rady autora dotyczące pracy mięśni w licznych ćwiczeniach prezentowanych w poradniku.
Nie ma również informacji o konieczności poddawania się badaniom lekarskim, co stanowi poważne zaniechanie - chyba nie świadome. Wiadomo jest, że ok. 80 procent młodzieży ma wady postawy. Połowa z nich nie powinna podnosić ciężarów, lecz tylko wykonywać ćwiczenia gimnastyczno – korekcyjne.
W każdej grupie wiekowej ćwiczących można spotkać osobników mających schorzenia, które w wyniku ćwiczeń ulegają pogorszeniu.

Autor nie poświęcił także osobnego rozdziału wymogom bezpieczeństwa ćwiczących w siłowni lub w domu, tj. sposobów asekuracji i odpowiedniego sprzętu treningowego. Do tych głównych „grzechów” można dodać też powierzchowne potraktowanie problemu spożywania środków dopingujących, typu anaboliki, które przecież czynią ogromne spustoszenie w organizmie, szczególnie młodzieży.

Tego wszystkiego nie są w stanie przysłonić bardzo dobre zdjęcia Jana Rozmarynowskiego – legendy polskiej kulturystyki i fotografii sportowej. One jednak przedstawiają osoby z kilkunastoletnim stażem treningowym, a mięśnie wymodelowane z pomocą środków wspomagających.

Autor, człowiek doświadczony i dużym stażem w wykonywaniu treningów atletycznych, pisząc książkę prawdopodobnie korzystał głównie z amerykańskich czasopism dla kulturystów i udało mu się przedstawić miejscami ciekawy materiał do czytania. W większości jest on klarowny dla znającego metodykę treningu, ale jednoczenie może sprawić dużo zamieszania w głowie tego, kto pierwszy raz ma zamiar chwycić za sztangę lub popracować na „maszynie”. W poradniku dla początkujących chodzi chyba o to, aby jego treść była zrozumiała. A czy jest? Dla tego, który ćwiczy już kilka lat, poradnik ten może być interesującym czytadłem, ponieważ wie, jakie są „maszyny” i do czego służą, dobrze opanował technikę wykonywania ćwiczeń wolnymi ciężarami i zna metody i zasady treningowe. Wie także, kto jest na plakacie wspomnianym przez autora oraz zainteresuje się tym, co kiedyś powiedział Ronnie Coleman. Natomiast dla tego, kto przystępuje pierwszy raz do ćwiczeń i posłuży się omawianą pracą jej teść może być „czarną magią”. I nie rozjaśni jej nawet wielokrotne przeczytanie omawianego poradnika.

Przejdźmy do kilku z wielu szczegółów:
- Obszerny jest rozdział (4) „ćwiczenia podstawowe”, które wg autora stanowią kompendium wiedzy i mają dać umiejętność poruszania się w siłowni pełnej przyrządów.
Już w pierwszym ćwiczeniu pada dwa razy słowo „aktony”, na następnej: mięśnie czworoboczne, zębate, część widoków, maszyna „Butterfly”, pozycja izolowana , maszyna „Smitha” itd. Ale w poradniku nie ma rysunków pokazujących gdzie na szkielecie człowieka znajdują się te mięśnie, brak też opisu wymienionych maszyn i ich pełnych funkcji, jak również jakimi ćwiczeniem można je zastąpić, ćwicząc np. w domu.
Na stronie 27 mamy opis wyciskania sztangi leżąc na skośnej ławce z głową w dół i jednocześnie brakuje informacji o koniecznej asekuracji ćwiczącego,
W tym obszernym rozdziale słowo „asekuracja” pada tylko przy dwóch ćwiczeniach, zaś „rozgrzewka” tylko raz! Nie podano czytelnikowi przeciwskażań do wykonywania ćwiczeń, np. dla osób z dużymi wadami wzroku, nadciśnieniem, bólami kręgosłupa i innymi chorobami uniemożliwiających wykonywania określonych ćwiczeń.

„Jestem początkującym” (rozdz. 5) a w nim między innymi, że trzeba wykonywać „trening obwodowy”, i że „koks ma jedyną!!!? zasadniczą wadę: tymczasowość. Kiedy go stosujemy – rośniemy, a kiedy przestajemy – wracamy do wymiarów poprzednich”. Czyżby autor z 40 letnim stażem treningowym zapomniał, że jak stosujesz koks, to tak naprawdę tracisz zdrowie!! Dopiero w następnym rozdziale „Wstępna propozycja treningowa” (str. 55) dowiadujemy się, że określenie „początkujący” niekoniecznie oznacza , że ktoś pojawił się po raz pierwszy na siłowni i nie wie, co robić. Wg autora słowo to ma szeroki zakres znaczeń… Czyżby w kulturystyce, w której nawet w amerykańskiej literaturze kulturystycznej jest określany próg przejścia do następnego etapu wytrenowania, autor wymyślił teraz swoją definicje początkującego w kulturystyce?

Dziwi mnie, że autor jakby udaje ze nie wie, iż początkujący to głównie młodzież, która zaczyna ćwiczyć, a tylko ok. 10 procent początkujących stanowią ci ze stażem 3-6 miesięcy.

Str. 55 jest ważna, bo na niej autor jednym zdaniem dobitnie stwierdza , że obowiązuje 10-15 minutowa rozgrzewka przed treningiem. W poprzednim i tym jak również w pozostałych rozdziałach nie ma informacji jak należy oddychać w czasie wykonywania ćwiczeń, a przecież bez tego nie można mówić o prawidłowym wykonywaniu ćwiczeń.

Na stronach 58-65 prezentowane są zestawy ćwiczeń z podziałem na tygodnie. I tak na str.60-61 jest zestaw ćwiczeń na tygodnie 7- 9, z którego wynika ze początkujący może ćwiczyć od poniedziałku do soboty (6 razy w tygodniu!). Można to zrozumieć ze początkujący już po kilku tygodniach treningu uzyskuje wydolność fizyczną na poziomie zaawansowanego sportowca. Bajki autora czy przedruk z amerykańskiej gazety?

W następnym zestawie, początkującemu nie jest łatwiej, ćwiczy tylko 4 razy w tygodniu, ale ostatnie serie powinien wykonywać jak zawodowiec, Dobiera taki ciężar, którym nie da się zrobić wyznaczonej liczby powtórzeni i tu nareszcie pojawiają się partnerzy do asekuracji tych ćwiczeń.
W następnych rozdziałach jest mowa o ćwiczeniach naprawczo - rozciągających, dalej o ćwiczeniach dużych mięsni, w myśl hasła „ będziesz większym”!! I tak jak w rozdziale (4) są ćwiczenia tylko już z dodatkowym opisem. Jest też o metodzie izometrycznej, wiadomo, że ona jest tylko dla zaawansowanych.

W rozdziale (9) dalej w podobnym stylu traktuje o ćwiczeniach, ale inaczej prezentowanych i z większym akcentem na mięśnie. Jest w nim o „dokarmianiu mięsni”, co może zainteresować zaawansowanych. Od rozdziału (10), aż do rozdz. (13) czytamy o podobnej materii dla zawansowanych tylko w innej słownej oprawie, niczym „kawałki” z amerykańskiego żurnala dla wyrośniętych mięśniaków”.
Dużo tego, ćwiczenia się powtarzają i za każdym razem w kolejnym rozdziale już pod innym tytułem. Autor coś nowego i ciekawiej do nich dodaje. Wiedzy jest coraz więcej, ale jednocześnie wzrasta moje przekonanie, ze tego już wystarczy, bo początkujący już się pogubił, a ja jestem prawie blisko tego. On ma tak ćwiczyć? Oczywiście, bo kierując się poradnikiem od razu poczuje się zaawansowanym. Mam jednak wątpliwość czy trenując wg wskazań autora wytrzyma chociaż 3 miesiące w siłowni.

Do omówienia pozostało jeszcze 6 rozdziałów, do których łatwo się krytycznie przyczepić, np. do zalecanych norm spożywania podstawowych składników diety i innych ciekawostek, jakby z czegoś wyrwanych , albo nadmiernie skróconych.

Najważniejsze wydaje się jednak to, że poradnik Mirosława Prandoty propaguje potrzebę pracy nad rozwojem mięśni. Jak dotychczasowa praktyka kulturystyczna wykazała, początkujący może ćwiczyć wiadrami wypełnionymi piaskiem i metodą treningową sprzed pół wieku temu i uzyska lepsze wyniki niż ten, który obecnie ćwiczy na niklowanych maszynach i wspomaga się tym co ma kształt tabletki lub nawet jest proszkiem na ból głowy .Może więc niech jednak początkujący spróbuje ćwiczyć metodami pana Mirka dla zaawansowanych. Przewiduje, ze jego trening potrwa krótko, ale na długo go zapamięta.

Moim zdaniem omawiana praca autora, aczkolwiek bardzo dyskusyjna, zawiera wiele ciekawych rad dla osób , które są już zaawansowane w uprawianiu kulturystyki. Oceniając jednak książkę autora, jako poradnik dla początkujących można ją traktować jako uzupełnienie wiedzy otrzymanej w siłowni od dobrego instruktora. Dla tych, którzy mają zamiar ćwiczyć bez instruktora, wydatek na poradnik w wysokości 40 zł wydaje się niewspółmiernie duży w stosunku do korzyści uzyskanych z lektury tego podręcznika.
Ignacy Poniatowa, 18 luty 2011
Rej.280/ Porady – 35/2011.02.24
Ostatnia aktualizacja: 2011.03.09. Godz. 21:23