LEKARZ RADZI

Zapalenie gruczołu krokowego (prostaty) jest dosyć częstym schorzeniem mężczyzn, najczęściej występującym między 35. a 50. rokiem życia. Stanowi dosyć niejednolitą grupę stanów patologicznych o różnej etiologii i różnych objawach.
Możemy je podzielić pod względem etiologii na zapalenie bakteryjne i niebakteryjne, a pod względem przebiegu na ostre i przewlekłe. Szczególną postacią choroby jest tzw. prostatodynia – bóle stercza pochodzenia niezapalnego.

OBJAWY
Ponad połowa chorych na zapalenie gruczołu krokowego ma zapalenie niebakteryjne o charakterze przewlekłym. Towarzyszą mu niecharakterystyczne objawy. Pacjenci najczęściej zgłaszają dolegliwości bólowe podbrzusza, krocza, odbytu, moszny, ud. Mogą im towarzyszyć dolegliwości mikcyjne w postaci częstomoczu, bolesnych mikcji i osłabionego strumienia moczu. U części pacjentów dochodzi do zaburzeń erekcji i ejakulacji – bolesnego i lub przedwczesnego wytrysku. Może się również pojawić skąpa wydzielina śluzowa z cewki moczowej.

Zapalenie bakteryjne gruczołu krokowego, na które zapada ok. 30% chorych, najczęściej spowodowane jest zakażeniem na drodze wstępującej, z dróg moczowych, lub – zdecydowanie rzadziej – drogą krwiopochodną z odległych ognisk zapalnych. Czynnikiem etiologicznym są bakterie, zazwyczaj Gram-ujemne, z rodzaju Escherichia coli, Proteus, Klebsiella, Enterobacter.

Choroba w swojej ostrej postaci ma nagły początek, charakteryzuje się wysoką gorączką oraz silnymi bólami krocza, podbrzusza, jak również znacznie nasilonymi dolegliwościami mikcyjnymi w postaci częstych, bolesnych parć na mocz z pieczeniem w trakcie mikcji. W badaniu fizykalnym stercz jest powiększony, obrzęknięty, bolesny. Niekiedy obrzęk stercza może prowadzić do całkowitego zatrzymania moczu. Innymi powikłaniami są ropień stercza i zapalenie najądrza.

Postać przewlekła bakteryjnego zapalenia gruczołu krokowego jest niekiedy zejściem i następstwem zapalenia ostrego, jednakże najczęściej dochodzi do niego w wyniku zaburzeń oddawania moczu w postaci przeszkody w cewce moczowej lub urologicznych zabiegów przezcewkowych – zakażony mocz przedostaje się z cewki w głąb kanalików prostaty, powodując jej zapalenie. Objawy są podobne jak przy zapaleniu niebakteryjnym, jednakże częściej dochodzi do epizodów nasilenia dolegliwości. W badaniu prostata jest umiarkowanie tkliwa, rozpulchniona, o nierównej powierzchni ze zwapnieniami i zwłóknieniami. Potwierdzeniem etiologii bakteryjnej jest wyhodowanie drobnoustrojów z wydzieliny stercza.

TERAPIA
Leczenie każdej z opisanych postaci zapalenia gruczołu krokowego jest zadaniem trudnym z uwagi na to, że niewiele chemioterapeutyków dociera do tkanki stercza. W przypadku niebakteryjnego zapalenia ich stosowanie zazwyczaj nie przynosi spodziewanych efektów w postaci ustąpienia dolegliwości. Dodatkowo schorzenie to charakteryzuje się dużą skłonnością do nawrotów.

W przypadku ostrego, bakteryjnego zapalenia prostaty podaje się dożylnie antybiotyki o szerokim spektrum działania w stosunku do pałeczek Gram-ujemnych, a następnie kontynuuje się terapię przez kilka tygodni lekami doustnymi. Leczenie postaci przewlekłej zapalenia bakteryjnego polega na zastosowaniu leku, który wyeliminuje drobnoustroje powodujące zapalenie oraz osiągnie odpowiednio wysokie stężenie w tkance gruczołu. Kurację utrzymuje się co najmniej przez 4–6 tygodni.

Leczenie postaci niebakteryjnej, najczęstszej, opiera się na określonych zaleceniach dietetyczno – higienicznych (unikanie przechłodzenia, alkoholu, ostrych potraw, abstynencja płciowa) oraz stosowanie zabiegów fizykoterapeutycznych (masaż stercza, przegrzewanie stercza) i dodatkowo podawanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, a w przypadku dolegliwości mikcyjnych – antycholinergików i alfa – brokerów.

Aut. Michał Szymański, dr n. med., urolog

JWIP.PL. Dziękujemy Autorowi za udostępnienie tego artykułu.
Ukazał się w kwartalniku „ Zdrowie Pacjenta” nr 3 (50)2017 r. Celem tego periodyku - wydawanego od lipca 2007 r. - jest promowanie zdrowia i informowanie pacjentów o usługach świadczonych przez SPZZLO Warszawa – Żoliborz.
Rej.883/ MEDYCYNA – 63/2018.04.18 /JWIP.PL